Cơ sở dữ liệu quan hệ là một bài học quan trọng trong môn tin học cấp THPT. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu được cơ sở dữ liệu quan hệ là gì? Do vậy chúng tôi đã biên tập bài viết này với hy vọng sẽ giúp bạn dễ dàng hơn trong việc tiếp cận môn học này. Cùng theo dõi bài viết để cập nhật những kiến thức bổ ích về cơ sở dữ liệu quan hệ nhé!
Cơ sở dữ liệu quan hệ là gì?
Để biết được cơ sở dữ liệu quan hệ là gì thì đầu tiên bạn cần hiểu về cơ sở dữ liệu. Theo đó, cơ sở dữ liệu là một tập hợp các dữ liệu có tổ chức thường được lưu trữ và truy cập điện tử từ hệ thống máy tính. Cơ sở dữ liệu đảm bảo cho việc nhập và khai thác dữ liệu nhanh và chính xác hơn.
Hiện nay, cơ sở dữ liệu có nhiều cách, trong đó hiệu quả nhất là mô hình cơ sở dữ liệu quan hệ. Mô hình này do tiến sĩ E.F.Code đề xuất vào năm 1969 và trở nên thịnh hành vào năm 1980.
Cơ sở dữ liệu quan hệ tổ chức dữ liệu theo các bảng, những bảng này đều có quan hệ với nhau. Từ đó giúp giảm đi sự dư thừa dữ liệu đồng thời vẫn đảm bảo hiệu quả trong việc lưu trữ và truy xuất dữ liệu. Ngày nay, cơ sở dữ liệu quan hệ được dùng hầu hết trong các hệ thống phần mềm từ kế toán, ngân hàng, doanh nghiệp,…
Mô hình cơ sở dữ liệu quan hệ dựa trên lý thuyết tập hợp và đại số quan hệ. Nhờ áp dụng điều này mà cơ sở dữ liệu quan hệ có tính chặt chẽ khá cao, mô tả dữ liệu rõ ràng hơn. Nó cũng được đánh giá là mô hình với nhiều ưu điểm và được sử dụng nhiều nhất hiện nay.
Cơ sở dữ liệu quan hệ có những thành phần gì?
Đến đây thì chắc bạn cũng đã biết được cơ sở dữ liệu quan hệ là gì cũng như những vấn đề cơ bản của nó. Ở phần tiếp theo chúng ta sẽ nghiên cứu về các thành phần cơ bản của cơ sở dữ liệu quan hệ, cụ thể:
Bảng dữ liệu
Bảng dữ liệu được biết đến là thành phần chính trong cơ sở dữ liệu quan hệ. Bảng này bao gồm:
- Cột/ trường hay còn gọi là field thể hiện các thuộc tính của bảng như tên, địa chỉ, ngày tháng năm sinh,…
- Dòng – row: Là một dòng gồm các dữ liệu có liên quan với nhau hay còn được gọi là bảng ghi
- Ô – cell: Nơi chứa dữ liệu giao giữa dòng và cột
- Khóa chính – primary key: Đây là một trường hoặc nhiều trường gộp lại được sử dụng cho việc định nghĩa bảng ghi. Khóa chính có hai thuộc tính đó là không được rỗng và không được trùng. Ví dụ khi chọn giá trị 1 của một trường sẽ suy ra được tất cả dữ liệu của dòng đầu tiên. Hay nói cách khác giá trị của dòng đầu tiên là giá trị của thuộc tính có bảng ghi là 1.
Một bảng cơ sở dữ liệu quan hệ có thể có khóa chính hoặc không. Tuy nhiên để dễ dàng quản lý người ta thường sẽ định nghĩa khóa chính cho các bảng.
Mối quan hệ
Như đã đề cập ở phần “cơ sở dữ liệu quan hệ là gì?” thì các thông tin trong bảng dữ liệu sẽ có quan hệ với nhau. Thông thường, mỗi bảng cơ sở dữ liệu quan hệ sẽ có những quan hệ như sau:
- Khóa ngoại – Foreign Key: Tạo quan hệ giữa hai bảng trong trường hợp thông tin ở bảng này nhưng lại có trường tương ứng làm khóa chính ở bảng kia
- Mối quan hệ – relationship: Tạo ra mối liên kết giữa các bảng nhằm xác định mối liên quan giữa các trường dữ liệu của 2 bảng. Ví dụ, nếu bạn muốn biết khách hàng có mã số 3 mua những mặt hàng nào thì phải dựa vào mối quan hệ trên
Trong cơ sở dữ liệu quan hệ sẽ có 3 dạng quan hệ sau đây:
- Quan hệ 1 – 1: Ở quan hệ này mỗi bảng chỉ có 1 và chỉ một bảng ghi tương ứng. Ví dụ như quan hệ giữa thông tin cơ bản – thông tin chi tiết, quan hệ vợ – chồng,…
- Quan hệ 1 – n: Đây là quan hệ phổ biến nhất trong cơ sở dữ liệu quan hệ. Đối với quan hệ này một bản ghi ở bảng này sẽ có nhiều bản ghi tương ứng ở bảng kia.
- Quan hệ n – n: Trong quan hệ này một bản ghi ở bảng này tương ứng với nhiều bản ghi trong bảng kia và ngược lại.
Vai trò của cơ sở dữ liệu
Phần cuối cùng trong bài viết cơ sở dữ liệu quan hệ là gì chúng tôi sẽ điểm quan một số vai trò của cơ sở dữ liệu. Bao gồm:
- Làm giảm sự trùng lặp thông tin xuống mức thấp nhất, đảm bảo tính nhất quán và toàn vẹn của dữ liệu
- Cho phép thay đổi cấu trúc trong cơ sở dữ liệu mà không cần thay đổi chương trình ứng dụng
- Dữ liệu trong bảng cơ sở dữ liệu quan hệ có thể được truy xuất theo nhiều cách khác nhau
- Khả năng chia sẻ thông tin cho nhiều người và nhiều ứng dụng khác nhau
Trên đây là những thông tin liên quan đến cơ sở dữ liệu quan hệ. Hy vọng sau khi đọc xong bài viết này bạn đã biết cơ sở dữ liệu quan hệ là gì. Chúc bạn học tập thật tốt nhé!